Άνοιξε για μία ακόμη χρονιά η συζήτηση για την αύξηση των ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης με άλλους να μιλούν για νέα αύξηση πέραν του 67ου έτους ηλικίας και άλλους να εξηγούν ότι δεν υπάρχει τέτοια υποχρέωση της χώρας μας.
Το υπουργείο Εργασίας επισημαίνει κατηγορηματικά ότι καμία μεταβολή δεν θα προκύψει στα όρια ηλικίας συνταξιοδότησης μέσα στην επόμενη τριετία. Από την πλευρά τους, ειδικοί στην κοινωνική ασφάλιση επισημαίνουν ότι ουδεμία υποχρέωση δεν προκύπτει από τον νόμο 3863/2010 για την αύξηση των ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης, ενώ παράλληλα κανένας λόγος δεν υφίσταται πλέον για οποιαδήποτε περαιτέρω αύξηση των ηλικιακών ορίων, αφού είμαστε ήδη από τις χώρες με τα υψηλότερα όρια στην Ευρώπη.
Ο Υφυπουργός Εργασίας Πάνος Τσακλόγλου μιλώντας στο Dnews διαβεβαιώνει ότι «τα όρια συνταξιοδότησης δεν πρόκειται να μεταβληθούν κατά την επόμενη τριετία» και εξηγεί ότι το πρόβλημα δημογραφικής γήρανσης του πληθυσμού αντιμετωπίζουν όλες οι ευρωπαϊκές χώρες.
Όπως σημειώνει η γήρανση προέρχεται τόσο από τη μείωση των γεννήσεων, όσο και από την – ιδιαίτερα καλοδεχούμενη – αύξηση του προσδόκιμου της επιβίωσης (αλλά και του «υγιούς προσδόκιμου επιβίωσης). «Η δημογραφική γήρανση του πληθυσμού έχει προφανείς επιπτώσεις στα συνταξιοδοτικά συστήματα των κρατών-μελών». Για το λόγο αυτό, σύμφωνα με τον κ. Τσακλόγλου ανά τριετία η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δημοσιοποιεί μία έκθεση (Ageing Report) που αποτυπώνει τις προοπτικές των δαπανών που συνδέονται με τη γήρανση του πληθυσμού, με βάση την υφιστάμενη νομοθεσία, και τις μακροοικονομικές και δημογραφικές προβλέψεις.
«Τα ευρήματα της τελευταίας έκθεσης (2024) δείχνουν ότι με βάση τους υφιστάμενους κανόνες σταδιακά, η συνταξιοδοτική δαπάνη ως ποσοστό του ΑΕΠ στη χώρα μας – που είναι από τις υψηλότερες στην ΕΕ – συγκλίνει προς τον ευρωπαϊκό μέσο όρο, ενώ, ταυτόχρονα μειώνονται και οι ιδιαίτερα υψηλές μεταβιβάσεις του προϋπολογισμού προς το συνταξιοδοτικό σύστημα. Ειδικά ως προς την ηλικία συνταξιοδότησης, η Ελλάδα όπως και αρκετές ευρωπαϊκές χώρες, την έχει συνδέσει με τη μεταβολή του προσδόκιμου της επιβίωσης στην ηλικία συνταξιοδότησης. Η εξέταση των σχετικών δεδομένων πραγματοποιείται ανά τριετία. Με βάση αυτά τα δεδομένα, το προσδόκιμο της επιβίωσης δεν μεταβλήθηκε κατά την προηγούμενη περίοδο αναφοράς και γι’ αυτό το λόγο τα όρια συνταξιοδότησης δεν πρόκειται να μεταβληθούν κατά την επόμενη τριετία», αναφέρει ο Υφυπουργός.
Επανεξέταση με σημείο αναφοράς τα 65 έτη
Να σημειωθεί ότι ο νόμος για τον προσδιορισμό των ορίων συνταξιοδότησης (ν.3863/2010) προβλέπει ότι από το 2024 και μετά, τα όρια ηλικίας συνταξιοδότησης ανακαθορίζονται ανά τριετία, με βάση τη μεταβολή του προσδόκιμου της επιβίωσης, με σημείο αναφοράς την ηλικία των 65 ετών. Λόγω του ότι κατά την προηγούμενη περίοδο αναφοράς η μεταβολή του προσδόκιμου της επιβίωσης στα 65 ήταν πολύ μικρή, δεν προβλέπεται καμία μεταβολή των ορίων συνταξιοδότησης κατά την επόμενη τριετία.
Η όποια επανεξέταση, σε σχέση με το προσδόκιμο ζωής της χώρας, θα πραγματοποιηθεί από το 2027 και μετά, όπως προβλέπει η ασφαλιστική νομοθεσία. Σε ένα τέτοιο ενδεχόμενο, υπάρχει πάντα ο κίνδυνος αύξησης των ορίων ηλικίας, αν διαπιστωθεί στην πράξη ότι προκύπτει πρόβλημα λειτουργίας του ασφαλιστικού συστήματος.
Την ίδια ώρα, σύμφωνα με τις κατευθύνσεις της Eurostat (Ageing Report 2024) με βάση τόσο το προσδόκιμο ζωής όσο και το ύψος της συνταξιοδοτικής δαπάνης, η Ελλάδα που το τρέχον έτος 2024 έχει γενικό όριο ηλικίας συνταξιοδότησης τα 67 και τα 62 έτη για πρόωρη συνταξιοδότηση, το 2030 θα πρέπει να το αυξήσει κατά ενάμισι έτος στα 68,5 έτη και για την πρόωρη συνταξιοδότηση κατά ένα έτος και τρεις μήνες, στα 63,5 έτη. Μάλιστα για τις γυναίκες, λόγω του μεγαλύτερου προσδόκιμου ζωής, υποδεικνύει αύξηση του ορίου ηλικίας το 2030 κατά ένα μήνα περισσότερο, στα 68,6 και στα 63,6 έτη για πρόωρη συνταξιοδότηση.
Ο εκπρόσωπος τύπου του ΕΦΚΑ Ηλίας Τσούνης μας εξηγεί ότι: «Η Ελλάδα βρίσκεται στην κορυφή μεταξύ των χωρών της ΕΕ όσον αφορά στο γενικό όριο συνταξιοδότησης, καθώς και στη μέση πραγματική ηλικία αποχώρησης από τον ενεργό εργασιακό βίο. Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι έχουμε από τα υψηλότερα όρια συνταξιοδότησης σε σχέση με τις υπόλοιπες χώρες της Ε.Ε.»
Στην ελληνική νομοθεσία, όπως μας αναφέρει ο κ. Τσούνης το όριο ηλικίας συνταξιοδότησης είναι συνδεδεμένο με το προσδόκιμο της επιβίωσης, που για τη χώρα μας είναι στα 65,9 έτη. Η εξέταση του αντιστοίχου ορίου γίνεται κάθε τρία χρόνια. Εξετάστηκε πέρυσι για την περίοδο 2020-2023, όμως λόγω της πανδημίας των προηγούμενων ετών, το προσδόκιμο ζωής δεν ανέβηκε. «Θα επανεξετάσει λοιπόν το 2027, όπως ορίζει ο νόμος. Μέχρι τότε, δεν αναμένεται ούτε να γίνει, ούτε να εξεταστεί αναπροσαρμογή των ηλικιακών ορίων συνταξιοδότησης» ανέφερε.
Η αλλαγή από το 2027
Ο δικηγόρος – εργατολόγος Κώστας Τσουκαλάς υποψήφιος ευρωβουλευτής του ΠΑΣΟΚ μιλώντας στο Dnews μας εξηγεί ότι βάση του νόμου 3863/2010 προβλέπεται εξέταση των ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης από το 2027 βάση της αύξησης του προσδόκιμου ζωής. Ωστόσο όπως τόνισε από το 2012 έγινε η αύξηση των ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης που καθιστά μην αναγκαία την εκ νέου αύξηση των ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης. Συνεπώς η χώρα μας, όπως είπε, δεν έχει καμία δέσμευση ούτε από ευρωπαϊκούς θεσμούς ούτε από κάποιο νόμο. Μάλιστα εξηγεί ότι υπάρχουν άλλοι τρόποι για να εξασφαλιστεί η βιωσιμότητα του συστήματος όπως η αύξηση των εσόδων του ΕΦΚΑ μέσω της αδήλωτης και ανασφάλιστης εργασίας. «Έχουμε από τα πιο υψηλά όρια ηλικίας στην Ευρώπη. Το θέμα είναι η καλύτερη ποιότητα ζωής για τους Έλληνες και τους Ευρωπαίους πολίτες και όχι να εργάζονται μέχρι τα βαθιά γεράματα», δήλωσε ο κ. Τσουκαλάς.
