«Η κακοκαιρία Daniel, που έπληξε τον περασμένο Σεπτέμβρη τη Θεσσαλία με τα έντονα καταστροφικά πλημμυρικά φαινόμενα, πέραν της τεράστιας καταστροφής των αγροτικών εκτάσεων και των περιουσιών των Θεσσαλών και στους τέσσερις νομούς, απέδειξε την έλλειψη σχεδιασμού και εκτέλεσης αντιπλημμυρικών έργων στην περιοχή, την απόλυτη έλλειψη συντονισμού των αρμόδιων υπηρεσιών, αλλά και την κάκιστη διαχείριση εκ μέρους της Περιφέρειας Θεσσαλίας των εθνικών πόρων και ευρωπαϊκών προγραμμάτων και κονδυλίων για την εκτέλεση αυτού ακριβώς του είδους και του μεγέθους έργων.
Μία από τις αρνητικές επιπτώσεις των πλημμυρικών φαινόμενων, είναι αυτή που έπληξε το ένα και μοναδικό Περιφερειακό λιμάνι της Θεσσαλίας, το λιμάνι του Βόλου, το 3ο από τα 10 μεγαλύτερα λιμάνια της Ελλάδας. Διότι στη λιμενολεκάνη του κατέληξαν τόνοι λάσπης και φερτών υλών και επικίνδυνες χημικές ουσίες από τα αγροτικά λιπάσματα, τοξικά απόβλητα/ακαθαρσίες κλπ, καθώς οι ποταμοί που εκβάλλουν εντός και πέριξ του λιμανιού υπερχείλισαν. Έτσι τα βάθη του λιμανιού σε συγκεκριμένα σημεία μειώθηκαν μέχρι και 2 έως 2,5 μέτρα. Η γεωγραφική ιδιομορφία του Παγασητικού Κόλπου, μια περίκλειστη και προστατευμένη από πλευράς ισχυρών ανέμων και κυματισμών περιοχή, στην προκειμένη περίπτωση λειτουργεί επιβαρυντικά, διότι δεν επιτρέπει φυσική κάθαρση επειδή τα νερά δεν ανανεώνονται όπως τα νερά του ανοιχτού Αιγαίου κι όλη αυτή η ποσότητα φερτών υλών εγκλωβίζεται εντός του κόλπου.
Ήδη το λιμάνι του Βόλου χάνει πλοία/πελάτες, διότι όσα κρουαζιερόπλοια από ένα συγκεκριμένο βύθισμα και πάνω είχαν προγραμματίσει άφιξή στο Βόλο, δεν μπορούν να εξυπηρετηθούν και ακυρώνουν τους κατάπλους. «Μας αποχαιρετούν τα κρουαζιερόπλοια πριν ακόμα πιάσουν λιμάνι» αναφέρει χαρακτηριστικά άρθρο στην ιστοσελίδα Magnesia News 11/04/2024.
Το λιμάνι χάνει έσοδα και παράλληλα και κάθε δραστηριότητα που σχετίζεται με την κρουαζιέρα στο Βόλο, από τα πούλμαν που πραγματοποιούν τις τοπικές εκδρομές των τουριστών μέχρι τα καταστήματα εστίασης, όπως ανέφερε πρόσφατα ο ναυτικός πράκτορας Γιάννης Τσαρδακάς, Εφημερίδα της Μαγνησίας «Ταχυδρόμος» (13/04/2024).
Ο Διευθύνων Σύμβουλος στον Οργανισμό Λιμένος Βόλου, Σωκράτης Αναγνώστου, εξήγησε ότι οι προσχώσεις δημιουργούν τεράστιο πρόβλημα «…Ήδη δεν κατάφερε να δέσει ένα κρουαζιερόπλοιο με 4.500 επιβάτες και έπεται η συνέχεια αύριο (16/04), με την ακύρωση ελλιμενισμού ενός ακόμη πλοίου με 2.500 επιβάτες… Συνολικά 48 προγραμματισμένες αφίξεις είναι αμφίβολο αν θα εξυπηρετηθούν εφέτος…» NewsBomb 15/4/2024.
Το λιμάνι του Βόλου, λιμάνι ενταγμένο στο δευτερεύον δίκτυο των Ευρωπαϊκών λιμένων της χώρας, ιδρυτικό μέλος της MEDCRUISE, που είναι η Ένωση των Λιμένων Κρουαζιέρας στη Μεσόγειο, που μάλιστα το 2017 εκλέχτηκε στο Δ.Σ. της εν λόγω Ένωσης με την ψήφο πολλών μεσογειακών λιμανιών και επίσης ιδρυτικό μέλος της Ένωσης Λιμένων Ελλάδος (Ε.ΛΙΜ.Ε.), κινδυνεύει να μην υποδεχτεί κρουαζιερόπλοια αυτή τη σεζόν και φυσικά το διεθνές κύρος και η φήμη του υποσκάπτονται αθεράπευτα.
Τα ερωτήματα είναι: Πόσο στοιχίζει η απομάκρυνση από τη λιμενολεκάνη της λάσπης και των φερτών υλών (βυθοκόρηση) και η αποκατάσταση των λειτουργικών βαθών του λιμανιού, ώστε να μπορεί να λειτουργήσει πλήρως και πάλι και πόσο χρόνο περίπου χρειάζεται αυτό το έργο; Περίπου 12 έως 18 μήνες στην καλύτερη περίπτωση. Το ΤΑΙΠΕΔ, που είναι και ο μόνος μέτοχος του λιμένα, δέσμευσε για το έργο ποσό 5.000.000 έως 6.000.000 ευρώ, αλλά η διαδικασία διαγωνισμού & εκτέλεσης του έργου δεν έχει καν ξεκινήσει.
Επισήμανση και απορία 1η: Το ποσό που δεσμεύθηκε είναι πολύ μικρό σε σχέση με το έργο, διότι από τις μετρήσεις που έγιναν προκύπτει ότι η ποσότητα φερτών υλών που πρέπει να περισυλλεχθεί είναι περί τα 700.000 κ.μ. Παράλληλα θα πρέπει η διαχείρισή και τελική εναπόθεση να γίνουν με περιβαλλοντικά αποδεκτές πρακτικές, ώστε να αποτραπεί κάθε κίνδυνος για το περιβάλλον από τα βαρέα μέταλλα ή τα τοξικά ή γενικώς επικίνδυνα χημικά στοιχεία που περιέχονται. Μια τέτοια διαδικασία είναι αρκετά ακριβότερη, αν πράγματι υπάρχει η πρόθεση να γίνουν σοβαρές εργασίες, επιστημονικά τεκμηριωμένες. Ή μήπως το ΤΑΙΠΕΔ ως ενδιαφερόμενο αποκλειστικά για την ιδιωτικοποίηση του λιμανιού, δεν το απασχολεί η ποιοτική εκτέλεση του έργου, παρά μόνο να το πάρει ο πλειοδότης και μάλιστα να είναι και απαλλαγμένος από το «μπελά» και τα έξοδα;
Και περνάμε στη 2η απορία: Από πού κι ως που είναι αρμόδια η Μονάδα Ωρίμανσης του ΤΑΙΠΕΔ, που έχει κύριο αντικείμενο την προετοιμασία της διαδικασίας μεταβίβασης της κυριότητας; Τέτοια έργα απαιτούν μελέτη από θεσμούς όπως το Ελληνικό Κέντρο Θαλασσίων Ερευνών, συνεπικουρούμενο από κάποια έδρα Χημικών Μηχανικών Πολυτεχνείου, ώστε τα τεύχη δημοπράτησης να εμπεριέχουν όλες τις προβλεπόμενες εργασίες προκειμένου να υπάρξει και η απαιτούμενη περιβαλλοντική αδειοδότηση.
Απορία 3η: Μήπως κάποιοι βολεύονται με την κατάσταση της απαξίωσης του λιμένα Βόλου και γι αυτό «αργούν» οι αποφάσεις για την αποκατάσταση του προβλήματος; Γιατί στην ιστοσελίδα Magnesia News 12/04/2024 αναφέρει η Πρόεδρος του Τουριστικού Τμήματος του Επιμελητηρίου Μαγνησίας κ. Θέκλα Καμμένου ότι τα κρουαζιερόπλοια που δεν έρχονται στο λιμάνι του Βόλου κατευθύνονται στη Θεσσαλονίκη.
Άρα, κερδισμένο από την «πτώση» της κρουαζιέρας στο λιμάνι του Βόλου βγαίνει το λιμάνι και η πόλη της Θεσσαλονίκης. Ένα λιμάνι σαφώς ανταγωνιστικό με το λιμάνι του Βόλου, του οποίου η διοίκηση διεκδικεί να «αγοράσει» το λιμάνι του Βόλου μέσω του διαγωνισμού που πραγματοποίησε το ΤΑΙΠΕΔ, αλλά η υπόθεση εκκρεμεί στο ΣτΕ λόγω της ένστασης που έχει υποβάλλει o Όμιλος GoldAir. Πίσω από τα γεγονότα προβάλλει ξανά το θέμα της επιδιωκόμενης άμεσης πώλησης του λιμανιού του Βόλου κι όλα εξηγούνται με τη λογική των ιδιωτικοποιήσεων των λιμανιών της χώρας. Η σημερινή διοίκηση της ΟΛΘ ΑΕ έχει το μάτι της στραμμένο στο λιμάνι του Βόλου, γιατί το θέλει ως «συμπληρωματικό» για να επεκτείνει τις επιχειρηματικές δραστηριότητες και να ισχυροποιήσει τη θέση της στην ελληνική και στη Βαλκανική αγορά. Εξάλλου η διοίκηση της Ο.Λ.Θ. ΑΕ είχε δείξει ενδιαφέρον και για την αγορά των λιμένων Αλεξανδρούπολης, Ηγουμενίτσας και Καβάλας. Και αφού τα τρία αυτά λιμάνια της Βόρειας Ελλάδας επί του άξονα της Εγνατίας Οδού, πέρασαν σε άλλα χέρια, απομένει μόνο το λιμάνι του Βόλου, για να επεκτείνει τις δραστηριότητες του ο Όμιλος που απέκτησε την ΟΛΘ ΑΕ.
Με απλά λόγια, η προκληθείσα μερική αδυναμία του λιμανιού του Βόλου να εξυπηρετήσει τους πελάτες/πλοία είναι δώρο για την ΟΛΘ ΑΕ. Το έργο της βυθοκόρησης και αποκατάστασης των λειτουργικών βαθών βολεύει αν καθυστερήσει η έναρξή του αρκετά ακόμη, ώστε αυτή την τουριστική περίοδο και την επόμενη τα κρουαζιερόπλοια που δεν μπορούν να «πιάσουν» Βόλο να πηγαίνουν στη Θεσσαλονίκη, αυξάνοντας τα έσοδα της ΟΛΘ ΑΕ αλλά και το κύρος της στην πόλη και στην «πιάτσα» των λιμενικών δραστηριοτήτων. Επιπροσθέτως, η αποκατάσταση του λιμανιού του Βόλου με χρήματα του ΤΑΙΠΕΔ, δηλαδή του ελληνικού δημοσίου, εξυπηρετεί μια χαρά την ΟΛΘ ΑΕ ή όποιον τελικά το πάρει. Ας πληρώσει ο Έλληνας πολίτης δηλαδή.
Κλείνοντας, ας θέσουμε κι ένα ακόμη ερώτημα: οι πολίτες και οι επαγγελματίες της Μαγνησίας και ολόκληρης της Θεσσαλίας δέχονται έτσι απλά, χωρίς καμία αντίδραση την υποβάθμιση και απαξίωση του λιμανιού της Πόλης και της Περιφέρειας στην οποία ζουν, εργάζονται και επιχειρούν; Ελπίζουν ότι η θαυματουργή «ιδιωτικοποίηση και μεταβίβαση της κυριότητας» του λιμανιού θα φέρει μαζί τις λύσεις για την ανάπτυξη; Ποια ανάπτυξη όμως και για ποιόν; Το λογικό είναι τα Επιμελητήρια και Επαγγελματικοί Φορείς να ζητήσουν εξηγήσεις για την απαξίωσή του λιμανιού, να πάρουν κοινές πρωτοβουλίες, γιατί το λιμάνι του Βόλου δεν είναι «παρακατιανό»… όσες κι όσοι μας πιπιλίζουν αυτή την καραμέλα έχουν συμφέρον, ας το κρατάμε αυτό στην άκρη του μυαλού μας. Είναι ένα λιμάνι με ιστορία, με ενεργό παρόν και μέλλον και με μεγάλες δυνατότητες ανάπτυξης, γι’ αυτό εξάλλου και το διεκδικούν. Η ιδιωτικοποίηση του δεν είναι το κλειδί της ανάπτυξης, τα είδαμε και με την Hellenic Train, τα είδαμε και με την ιδιωτικοποίηση της υγείας, της ενέργειας και των τηλεπικοινωνιών. Αυξήθηκε η κερδοσκοπία και η ακρίβεια, δεν αυξήθηκε ούτε η ασφάλεια, ούτε η ποιότητα των υπηρεσιών. Χωρίς ελεγκτικούς θεσμούς, χωρίς ισχυρή κρατική μέριμνα και χωρίς όρια, η ιδιωτικοποίηση είναι απλά περισσότερα κέρδη για ελάχιστους και πρόσθετο κόστος για τους πολλούς.»
